การปฏิวัติฝรั่งเศส (ค.ศ. 1789)

สาเหตุของการปฏิวัติฝรั่งเศสมาจากความอยุติธรรมและความเหลื่อมล้ำในสังคมฝรั่งเศสในสมัยนั้น ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ของฝรั่งเศสปกครองด้วยกษัตริย์ที่มีอำนาจเบ็ดเสร็จเด็ดขาด กษัตริย์มีสิทธิที่จะเก็บภาษี ออกกฎหมาย และตัดสินคดีต่างๆ โดยปราศจากการจำกัด ชนชั้นสูงและพระสงฆ์ซึ่งมีจำนวนน้อยกว่า 2% ของประชากร เป็นเจ้าของที่ดินและทรัพย์สินส่วนใหญ่ของประเทศ ในขณะที่ชนชั้นสามซึ่งเป็นชนชั้นล่างซึ่งมีจำนวนมากกว่า 98% ของประชากรต้องแบกรับภาระภาษีส่วนใหญ่ของประเทศ

นอกจากนี้ ฝรั่งเศสยังประสบปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำ ราชสำนักและชนชั้นสูงใช้จ่ายเงินฟุ่มเฟือย ในขณะที่รัฐบาลไม่สามารถหารายได้เพียงพอเพื่อชำระหนี้สิน ส่งผลให้เกิดภาวะเงินเฟ้อและข้าวยากหมากแพง ประชาชนจำนวนมากจึงยากจนข้นแค้น

ในปี ค.ศ. 1789 พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ทรงเรียกประชุมสภาฐานันดรเพื่อหาทางแก้ไขวิกฤตเศรษฐกิจ สภาฐานันดรแบ่งออกเป็นสามฐานันดร ฐานันดรแรกคือพระสงฆ์ ฐานันดรที่สองคือชนชั้นสูง และฐานันดรที่สามคือชนชั้นสาม ฐานันดรที่สามมีจำนวนมากกว่าสองเท่าของฐานันดรแรกและฐานันดรที่สองรวมกัน แต่มีสิทธิเสียงน้อยกว่า

ฐานันดรที่สามจึงเรียกร้องให้มีการปฏิรูปทางการเมือง โดยต้องการให้ฐานันดรที่สามมีสิทธิเสียงเท่าเทียมกับฐานันดรแรกและฐานันดรที่สอง พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ทรงปฏิเสธข้อเรียกร้องดังกล่าว ทำให้ฐานันดรที่สามประกาศตนเป็นสภาแห่งชาติ (National Assembly) และเริ่มร่างรัฐธรรมนูญใหม่

การปฏิวัติล้มกระดานเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม ค.ศ. 1789 เมื่อประชาชนชาวปารีสบุกเข้าไปยึดคุกบาสตีย์ ซึ่งเป็นคุกที่มีนักโทษการเมืองจำนวนมาก เหตุการณ์นี้ถือเป็นการเริ่มต้นการปฏิวัติฝรั่งเศสอย่างแท้จริง

ต่อมา สภาแห่งชาติได้ออกคำประกาศสิทธิมนุษยชนและพลเมือง (Declaration of the Rights of Man and of the Citizen) ในปี ค.ศ. 1789 ซึ่งประกาศหลักการสำคัญของระบอบประชาธิปไตย เช่น สิทธิเสรีภาพ ความเสมอภาค และความเป็นธรรม

ในปี ค.ศ. 1792 สภาแห่งชาติได้ประกาศล้มล้างระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์และสถาปนาสาธารณรัฐฝรั่งเศสขึ้น กษัตริย์หลุยส์ที่ 16 และพระนางมารี อองตัวเนตต์ ถูกประหารชีวิตในปี ค.ศ. 1793

การปฏิวัติฝรั่งเศสมีผลกระทบอย่างลึกซึ้งต่อโลกและสังคมมนุษย์ หลักการประชาธิปไตยที่พัฒนาขึ้นในช่วงการปฏิวัติฝรั่งเศสยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับการปฏิวัติประชาธิปไตยทั่วโลก เหตุการณ์นี้ยังนำไปสู่การล่มสลายของระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ในหลายประเทศและนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมครั้งใหญ่ในยุโรปและทั่วโลก